Odblokowanie środków z Krajowego Planu Odbudowy i zakończenie sporu z Unią Europejską – to dwa postulaty, które pojawiały się najczęściej podczas posiedzenia Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC. Pierwsze posiedzenie think tanku Business Centre Club w 2023 roku odbyło się w czwartek 19 stycznia, w nowej siedzibie Klubu przy placu Trzech Krzyży w Warszawie.
Posiedzenie otworzył przewodniczący Gospodarczego Gabinetu Cieni dr Janusz Steinhoff. Były wicepremier i minister gospodarki zwrócił uwagę na to, że rynek miksu energetycznego i gazu w Polsce nadal jest niekonkurencyjny. – Kształtowanie się cen paliw płynnych w naszym kraju w końcówce ubiegłego roku potwierdza wcześniej formułowane w Gospodarczym Gabinecie Cieni tezy o występujących na tym rynku patologiach. Są one konsekwencją błędnej polityki gospodarczej państwa polegającej na wspieraniu tworzenia dominujących na rynkach podmiotów oraz biernej postawie wobec tych problemów UOKiK-u. Efektem są wysokie ceny paliw i energii, które w sposób znaczący obniżają konkurencyjność polskiej gospodarki oraz wysokich kosztów ponoszonych przez gospodarstwa domowe – wyjaśnił Janusz Steinhoff.
Dr Mieczysław Grodzki zwrócił uwagę na pilną nowelizację ustawy o OZE. W ocenie ministra ds. spółdzielczości GGC BCC, doprecyzowanie zapisów ustawy jest niezbędne do tego, aby status spółdzielni energetycznej (SE) mogły uzyskiwać nie tylko nowo tworzone SE, ale także już działające spółdzielnie. – Nawet z kręgów zbliżonych do Urzędu Regulacji Energetyki napływają głosy o konieczności obniżek taryfowych cen gazu i poszerzenia listy przedsiębiorstw energochłonnych o przetwórstwo rolno-spożywcze. Konieczne są dalsze działania osłonowe dla odbiorców, w tym wakacje rachunkowe – mówił Grodzki, którego zdaniem do działań osłonowych trzeba włączyć PFR i BGK.
18 proc. – tyle w lutym może wynieść inflacja w Polsce i będzie to szczyt, jaki osiągnie ten wskaźnik – wskazał główny ekonomista BCC prof. Stanisław Gomułka. Minister finansów zwrócił uwagę na to, że inflacja będzie utrzymywać się powyżej celu inflacyjnego. – 2023 r. to rok wyborczy. Część członków RPP jest silnie związana z Prawem i Sprawiedliwością. Istnieje obawa, że interes gospodarstw domowych i obniżenie stop procentowych będą drugorzędną sprawą dla decydentów – podkreślił prof. Gomułka.
Minister infrastruktury dr Łukasz Bernatowicz ocenił, że do pozyskania środków z KPO konieczne jest spełnienie wszystkich warunków, jakie Komisja Europejska postawiła Polsce. Wśród nich jest tzw. ustawa wiatrowa. – Dobrze, że ta ustawa jest procedowana i jest szansa na rozwiązani problemu, który rząd sam stworzył siedem lat temu – mówił dr Bernatowicz.
– Minister rozwoju i technologii Waldemar Buda na konferencji prasowej zapowiedział pakiet przepisów, które – jego zdaniem – ukrócą uciążliwe rozwiązania stosowane przez deweloperów. Jednak wybiórcze rozwiązania, które proponuje minister niczego nie uporządkują, wprowadzą jeszcze większy chaos przestrzenny i doprowadzą do tego, że będzie jeszcze mniej mieszkań i że będą one coraz droższe – podkreślił minister infrastruktury. Bernatowicz poruszył również temat zaproponowanego ostatnio podatku od nadmiarowych zakupów mieszkań. Zwrócił uwagę na propozycję objęcia podatkiem właścicieli mieszkań, a domów już nie.
W następnej kolejności głos zabrał gen. Leon Komornicki, minister ds. przemysłu obronnego. – W 2023 r. budżet na obronność znacznie wzrośnie. Zgodnie z ustawą będą to co najmniej 3 proc. PKB, czyli ponad 97 mld zł. Do tego dojdą jeszcze środki z Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych. W sumie powinno to być ponad 130 mld zł. Jednak na zakup nowego sprzętu zostanie przeznaczone znacznie mniej niż połowa tych pieniędzy, z czego większość to będą kolejne transze finansowe w kontraktach zawartych w 2022 roku i w latach poprzednich. Ale jeśli chodzi o nowe umowy nie powinniśmy stracić impetu – zaznaczył ekspert BCC.
Andrzej Byrt, były ambasador we Francji i w Niemczech, mówił o międzynarodowych gospodarczych aspektach polityki i działań rządu RP. Wśród najważniejszych kwestii wymienił: ujawnienie umowy między Orlenem a Saudi Aramco ws. sprzedaży spółce saudyjskiej 30% kapitału Lotosu, ujawnienie i uzasadnienie m.in. przesłanek wyboru dostawców poszczególnych rodzajów uzbrojenia dla polskich sił zbrojnych zakupionego już i rozważanego do zakupu wkrótce, międzynarodowe negocjacyjne przygotowanie działań wsparcia militarnego sił zbrojnych Ukrainy poprzez polskie dostawy dlań naszego [ciężkiego] sprzętu wojskowego oraz wpływ kampanii antyniemieckiej prowadzonej obecnie przez aktualne władze RP na redukcję planów inwestycji zagranicznych w Polsce.
Minister ds. przedsiębiorczości i innowacji Bożena Lublińska-Kasprzak poświęciła swoje wystąpienie kwestii cyfryzacji. – Jedynie 40 proc. polskich przedsiębiorstw osiąga co najmniej podstawowy poziom wykorzystania technologii cyfrowych (średnia UE: 55 proc.). Nie idzie to w parze z celem Cyfrowej Dekady UE, zgodnie z którym do 2030 r. nie mniej niż 90 proc. sektora MŚP powinno dysponować „co najmniej podstawowym poziomem” wykorzystania technologii cyfrowych. Według autorów opracowania DESI (europejski indeks gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego) ważne jest, aby zwiększyć wysiłki polskich przedsiębiorstw na rzecz dalszej cyfryzacji i ich potencjał w tym obszarze. Barierą rozwojową w Polsce jest też dostęp do danych cyfrowych w gospodarce – oceniła ekspertka.
Grażyna Magdziak, minister ds. majątku Skarbu Państwa, zwróciła uwagę na jeden z tematów dyskusji dotyczących gospodarowania majątkiem państwowym, którym jest połączenie PKN ORLEN z LOTOS-em i sprzedaż 30 proc. Rafinerii Gdańskiej firmie Saudi Aramco. – W tej sytuacji rekomendujemy, by zarząd PKN ORLEN, nie mogąc prawdopodobnie ujawnić szczegółów transakcji, wyraził zgodę na wejście kontrolerów NIK, którzy zbadają procedurę transakcji, metodę wyceny sprzedanych aktywów oraz zapisy umowy inwestycyjnej – dodała Grażyna Magdziak.
– Rząd odpowiedzialny za wdrażanie Krajowego Planu Odbudowy, powinien jak najszybciej nadrobić opóźnienia i zadbać o przygotowanie oraz wdrożenie reform i inwestycji zawartych w KPO zgodnie z harmonogramem. Proces przygotowawczy powinien zawierać komponent rzetelnych konsultacji ze wszystkimi interesariuszami, w szczególności reprezentantami środowisk gospodarczych – ocenił minister ds. stanowienia prawa Witold Michałek.
Minister pracy Zbigniew Żurek przywołał postulat BCC, który jest pilny i od wielu lat nie jest realizowany – jest to reforma Kodeksu pracy. – Ministerstwo winno energicznie zająć się zmianami w prawie pracy, a nie głównie „pakietami socjalnymi”. Pisaliśmy i mówiliśmy o tym wielokrotnie, nie będziemy się powtarzać. Dodać należy jedynie, że nowy Kodeks pracy (wierzymy, że wreszcie powstanie) powinien, jako Kodeks ZATRUDNIENIA, obejmować także zatrudnienie niepracownicze: umowy cywilnoprawne, samozatrudnienie, inne, które powstają i będą powstawać. Należy likwidować anachronizmy, dostosowywać się do biegnących coraz szybciej procesów gospodarczych i społecznych – wyjaśnił Żurek.
W podsumowaniu spotkania prezes Business Centre Club dr Jacek Goliszewski zwrócił uwagę na to, że 2023 rok – jako rok wyborczy – może być bardzo trudny gospodarczo. – Będzie istnieć pokusa transferów socjalnych, niekontrolowanych, zaostrzenia sporu i retoryki wobec Niemiec, a w obszarze cyfryzacji należy przeprowadzić duże inwestycje, by stać się krajem konkurencyjnym pod tym względem – uważa prezes BCC.
– Polska nie przechodziła nigdy recesji. Nasz przekaz do rządzących i partii opozycyjnych, które będą startować w tegorocznych wyborach parlamentarnych, powinien być jasny: trzeba być odpowiedzialnym za Polskę i jej gospodarkę – zakończył spotkanie premier Janusz Steinhoff.
kontakt ws. GGC BCC – Elżbieta Glapiak, dyrektor Instytutu Interwencji Gospodarczych BCC, elzbieta.glapiak@bcc.pl
link do relacji z poprzedniego posiedzenia >>
