Gospodarczy Gabinet Cieni BCC przygotował raport dotyczący III kwartału 2021 r. z dziedziny: FINANSE PUBLICZNE.
PROF. STANISŁAW GOMUŁKA minister finansów Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC W latach 1970-2005 wykładowca w London School of Economics and Political Sciences, University of London. oraz na kilku innych uniwersytetach w USA I Europie. Doradca kolejnych ministrów finansów Polski. Negocjator Polski z klubami Paryskim i Londyńskim w sprawie zmniejszenia polskiego długu zagranicznego i członek tzw. Grupy Strategicznej wicepremiera Balcerowicza. Konsultant m.in. OECD, Komisji Europejskiej ds. Europy Wschodniej oraz doradca MFW.ds Polski, wiceminister finansów w roku 2008. Od roku 2009 Główny Ekonomista BCC., a od roku 2013 także członek Polskiej Akademii Nauk.
Tel. 609 556 506, e-mail: stanislaw.gomulka@bcc.org.pl
REKOMENDACJE DLA RZĄDU
1. Wyhamowanie działań ministra sprawiedliwości w zakresie zagrożeń karnych tzw. rozszerzonej odpowiedzialności właścicieli i zarządów przedsiębiorstw w sektorze prywatnym. Minister finansów powinien domagać się akceptacji implikacji prawnych ratyfikowanych przez Polskę umów międzynarodowych, w szczególności Traktatu Unii Europejskiej, które to umowy zgodnie z art. 91 Konstytucji mają pierwszeństwo przed każdą ustawą, której nie da się pogodzić z takimi umowami.
2. Minister finansów powinien proponować rządowi i parlamentowi bezwzględną akceptację zasady niezawisłości sądów i niezależności sędziów od władzy ustawodawczej i wykonawczej. Bez tych działań implikacje finansowe realizowanej obecnie polityki będą dla Polski kosztowne już w 2022 roku. To przede wszystkim radykalne zmniejszenie przepływu do Polski środków Unii Europejskiej oraz negatywny wpływ na wielkość prywatnych (krajowych i zagranicznych) nakładów inwestycyjnych z powodu wzrostu ryzyka prawnego dla właścicieli przedsiębiorstw.
3. W przypadku wprowadzania ustaw podatkowych należy wprowadzić zasadę, że minimalne vacatio legis to 6 miesięcy. Przyjęta właśnie przez Sejm ustawa w ramach tzw. Polskiego Ładu proponuje bardzo krótkie, dużo krótsze niż 6 miesięcy, vacatio legis, co spowoduje kosztowne zaburzenie w planach inwestycyjnych.
PODSUMOWANIE DOTYCHCZASOWYCH DZIAŁAŃ RZĄDU W OBSZARZE FINANSÓW PUBLICZNYCH
Pozytywy:
1. Korzystne dla finansów publicznych i gospodarki zaproponowane zmiany w ustawieniu roli urzędów skarbowych wobec podatników na bardziej pomocniczą i doradczą.
2. Korzystne dla gospodarki i prospołeczne propozycje podwyższenia kwoty wolnej od podatku z poziomu 8 do 30 tys. zł oraz drugiego progu podatkowego do 120 tys. zł.
Zagrożenia:
1. Wysoka inflacja CPI (wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych na krótką metę zwiększa dochody do budżetu państwa (szczególnie z podatku VAT i składek do ZUS) i zmniejsza realną wartość długu publicznego. Jednak znaczne osłabienie złotego oraz silny wzrost jednostkowych kosztów pracy powodują, że inflacja PPI (wskaźnik cen dóbr produkcyjnych) szybuje już dziś do poziomu ok. 8,5-9%, co może przełożyć się na podtrzymanie lub nawet wzrost inflacji CPI (obecnie blisko 6%) w przyszłym roku i w latach kolejnych.
2. Utrzymywanie inflacji na wysokim poziomie jest na dłuższą metę ryzykowne. Inflacja pobudza presję płacową i obniża kursy złotego wobec głównych walut, co z kolei zwiększa ryzyko systematycznego wzrostu stopy inflacji. Aby zdławić inflację, NBP będzie zmuszony podnieść stopy procentowe, co spowoduje wzrost rynkowych stóp procentowych. Tym samym wzrośnie ryzyko ogólnego kryzysu finansowego, obejmującego finanse publiczne, sektor bankowy i realną gospodarkę. Nawet prognoza Ministerstwa Finansów dotycząca relacji długu do PKB wg metodologii unijnej wskazuje na znaczne ryzyko przekroczenia w najbliższych latach konstytucyjnego progu 60% PKB.
Opracowanie jest elementem Raportu Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC dot. III kwartału. W najbliższych dniach będziemy prezentować poglądy poszczególnych ministrów związane z obecną sytuacją gospodarczą oraz rekomendacje dla rządu na najbliższe miesiące.
Raport Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC – FINANSE PUBLICZNE
Kontakt:
Mirosław Kasprzak
Rzecznik BCC
Instytut Interwencji Gospodarczych BCC
tel. 608 529 504
e-mail: miroslaw.kasprzak@bcc.org.pl
