Gospodarczy Gabinet Cieni BCC przygotował raport dotyczący II kwartału 2022 r. z dziedziny: SYSTEM STANOWIENIA PRAWA.
WITOLD MICHAŁEK
minister ds. procesu stanowienia prawa Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC
Członek i współzałożyciel Stowarzyszenia Profesjonalnych Lobbystów w Polsce. Współwłaściciel firmy lobbingowej i doradczej UNILOB. Koordynator i konsultant w wielu międzynarodowych projektach, mających na celu pomoc we wprowadzaniu regulacji i instytucji gospodarki rynkowej w krajach Europy Środk.-Wsch., Azji i Afryki, finansowanych przez USAID, UE oraz rząd Wielkiej Brytanii. Ekspert BCC ds. gospodarki, legislacji i lobbingu.
Tel. 605 426 959, e-mail: witold.michalek@bcc.org.pl
REKOMENDACJE DLA RZĄDU
Inwestycje prywatne są niezwykle istotne we wzroście PKB, ponieważ budują potencjał gospodarki na przyszłość. Premier Morawiecki od lat przekonuje, że stanowią one koło zamachowe polskiej gospodarki, i że pozostają w centrum zainteresowania rządzącej partii.
W 2021 r. stopa inwestycji spadła do 16,7 proc. Był to najniższy udział inwestycji w PKB od początku lat 90. Jest to porażka planu premiera Morawieckiego – “Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju”. Rząd zakładał w niej, że do 2020 r. stopa inwestycji w Polsce wyniesie od 22 do 25 proc. Pod względem stopy inwestycji wypadamy obecnie o 5 pkt proc. gorzej od średniej unijnej. W zakresie samych inwestycji prywatnych tylko dwa kraje, Grecja (8,1 proc.) oraz Luksemburg (10,5 proc.) wypadają słabiej od Polski (12,2 proc.)
Ministerstwo Finansów w prognozie na najbliższe lata wskazuje, że dynamika inwestycji prywatnych nadal będzie niska, “na co wpływ będą miały rosnące koszty finansowania wynikające z podwyżek stóp procentowych, niepewność związana z wojną w Ukrainie oraz wysokie ceny surowców i problemy w globalnych łańcuchach dostaw”.
Lista zarzutów ze strony przedsiębiorców pod adresem rządzących jest jednak nieco inna i oprócz wcześniej wskazanych czynników przedsiębiorcy podkreślają zaniedbania w dialogu z biznesem, konflikt z UE, podwyżki podatków bez uprzedzenia, chaos w wymiarze sprawiedliwości oraz niską jakość stanowionego prawa. Firmy od lat wskazują, że wśród największych barier rozwojowych, oprócz niewystarczającej liczby pracowników, jest niestabilność otoczenia prawno-legislacyjnego. A bez konsultacji projektów ustaw ze stroną przedsiębiorców i innych interesariuszy, umożliwiających wprowadzenie prawa dobrej jakości, inwestycje w Polsce nie przyspieszą.
W związku z powyższym ważne jest pytanie: jakich rząd zamierza użyć instrumentów, aby w znaczący sposób pomóc zwiększyć stopę inwestycji, szczególnie w sektorze prywatnym? A w szczególności: czy pojawia się na horyzoncie możliwość przełamania jednej z najsilniejszych barier dla inwestowania tj. braku stabilności i przejrzystości prawa?
Wydaje się, że obecnie największe nadzieje na pozytywną zmianę należy łączyć z presją na polski rząd ze strony Komisji Europejskiej. W dniu 23 maja 2022 r. Komisja Europejska przedstawiła projekt Zalecenia Rady w sprawie krajowego programu reform Polski na 2022 r. W obszarze stanowienia prawa najważniejsze jest zalecenie nr 5 – “Zapewnienie skutecznych konsultacji publicznych i zaangażowania partnerów społecznych w proces kształtowania polityki”.
Jest to kolejne ponowienie zaleceń przedstawianych w poprzednich cyklach Semestru Europejskiego. Co więcej, obecnie jest to powiązane z jednym z tzw. kamieni milowych w ramach akceptacji przez Komisję Europejską Krajowego Planu Odbudowy, którego wdrożenie, na skutek sporów polskiego rządu z Komisją Europejską, zostało odwleczone już o co najmniej rok.
Chodzi mianowicie o Kamień Milowy F4G/F2.1, czyli “Usprawnienie procesu stanowienia prawa”, który nakazuje przyjęcie poprawki do Regulaminu Sejmu, Senatu i Rady Ministrów, która z kolei:
- wprowadza obowiązek przeprowadzania oceny skutków regulacji i konsultacji społecznych w przypadku projektów ustaw zgłaszanych przez posłów i senatorów, aby zapewnić bardziej strukturalne zaangażowanie interesariuszy i ekspertów w proces stanowienia prawa;
- ogranicza stosowanie przyspieszonych procedur do ściśle określonych i wyjątkowych przypadków.
Do końca września mają być znowelizowane regulaminy Sejmu, Senatu i Rady Ministrów.
Jednak optymizm, że ww. zalecenia zostaną szybko wdrożone powinien być bardzo ostrożny, ponieważ z ostatnich doniesień medialnych wynika, że nawet marszałek Sejmu dowiedziała się o tych zobowiązaniach dopiero po fakcie, czyli podpisaniu ich przez rząd i akceptacji przez KE.
Raport Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC – SYSTEM STANOWIENIA PRAWA
Kontakt dla mediów:
Mirosław Kasprzak
rzecznik BCC
tel. 608 529 504
e-mail: miroslaw.kasprzak@bcc.pl
