Szanowni Państwo, 

Ministerstwo Finansów rozpoczęło konsultacje podatkowe w sprawie „listy przesłanek należytej staranności po stronie nabywcy w transakcjach krajowych w kontekście prawa do odliczenia podatku naliczonego”.

Wskazana lista ma określać przesłanki, których spełnienie w momencie zawierania transakcji skutkowałoby brakiem podstaw do kwestionowania u podatników prawa do odliczenia podatku VAT, a zatem uznanie, że podatnik nie wiedział i nie mógł wiedzieć, że w ramach obrotu danym towarem inny podmiot dopuścił się przestępstwa.

W ramach prac nad wskazaną listą Business Centre Club zamierza przedstawić Ministerstwu swoje postulaty w zakresie opracowania standardów staranności kupieckiej. Służyć ma temu ankieta BCC przygotowana w celu pozyskania opinii Przedsiębiorców w zakresie rynkowych standardów staranności kupieckiej, które to mogą następnie być podstawą do opracowania Listy, a którą rozsyłaliśmy już do Państwa w zeszłym tygodniu.

Działania Ministerstwa należy uznać za krok w dobrym kierunku. Jednak analizując komunikat MF rzuca się w oczy kilka niepokojących elementów:

1) Lista ma dotyczyć wyłącznie nabyć w transakcjach krajowych – co więc z dalszą sprzedażą zakupionych w kraju towarów np. za granicę. W takich bowiem przypadkach np. przy WDT, organy skarbowe nagminnie kwestionują prawo do zastosowania stawki 0%.

2) W komunikacie Ministerstwo wskazuje, na przykładowe przesłanki pod kątem których należałoby weryfikować zachowanie należytej staranności. Wśród całkowicie racjonalnych przesłanek, MF przedstawia również takie które należałoby ocenić krytycznie, gdyż albo ich ocena będzie bardzo subiektywna, albo wręcz ich spełnienie jest niemożliwe w realiach gospodarczych:
– „czy osoby reprezentujące kontrahenta są wiarygodne” (jak to zbadać?)
– „czy posiadam wiedzę nt. źródła pochodzenia towarów” (dane chronione tajemnicą handlową)
– „czy nie występuje płatność odwrócona w stosunku do przepływu towarów” (zaliczki)

3) MF planuje stworzyć jedną listę adresowaną do ogółu podatników. Patrząc na różnorodność stosunków gospodarczych i zachowania w poszczególnych branżach, może to być trudne do osiągnięcia.

W świetle zaprezentowanych przez MF informacji wyraźnie widać, że choć krok podejmowany jest w słusznym kierunku przedstawienia przedsiębiorcom jasnych wytycznych co do sposobu ich działalności, to jednak oczekiwane przez MF zachowania mogą być niemożliwe lub bardzo trudne do spełnienia. Stąd kluczowe jest przedstawienie MF realiów działania biznesu i stosunków gospodarczych tak by umożliwić opracowanie listy, która będzie spełniać swój cel, a nie będzie jedynie zbiorem przesłanek, których żaden rzetelny przedsiębiorca nie będzie w stanie spełnić.

Dziękujemy za poświęcony czas.
Instytut Interwencji Gospodarczych BCC

Michał Borowski – MF rozpoczyna konsultacje ws. wzorca dobrych praktyk VAT