Business Centre Club przekazał propozycje do projektu ustawy o Solidarnościowym Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych.
• Wsparcie finansowe dla osób niepełnosprawnych jest absolutnie konieczne. Jest to najsłabsza grupa społeczna w kraju.
• Wsparcie to musi być elementem istniejącej już konstrukcji systemu pomocy społecznej lub systemu podatkowego.
• Nie należy dla tych potrzeb wprowadzać nowych rozwiązań, które rozregulowywać będą obecny system podatkowy.
• Środki na wsparcie osób niepełnosprawnych już są w budżecie, lub w dedykowanym funduszu. Należy jedynie je właściwie rozdzielić i odpowiednio zaadresować.
Pomoc dla osób niepełnosprawnych jest powszechnie uznawana w Polsce, również w krajach Unii Europejskiej, jako moralny obowiązek wszystkich osób sprawnych, a nie tylko proponowanej przez rząd bardzo drobnej części obywateli. Właściwym instrumentem finansowym wsparcia osób z niepełnosprawnością powinien być budżet państwa. Ma on już po części charakter solidarnościowy, ponieważ podatek PIT jest dla dużej grupy podatników progresywny: osoby z niskimi dochodami nie płacą tego podatku, a ze średnimi – korzystają z kwoty wolnej od podatku, która dla większości podatników maleje wraz ze wzrostem dochodów.
Społeczne daniny zastrzeżone są jedynie do nadzwyczajnych wydatków, jakie państwo musi ponieść w krótkim okresie, np. w wyniku klęski żywiołowej lub podobnych, trudno przewidywalnych zjawisk, których wystąpienie pociąga za sobą określone, bardzo wysokie koszty. Taka danina nie mogłaby jednak być płacona przez okres dłuższy niż kilka miesięcy. Zachowania władcze, jak nieprzedyskutowane wcześniej nałożenie dodatkowej daniny, kreują poczucie niepewności w gospodarce. Podmioty gospodarcze nie wiedzą, kiedy i w jakiej wysokości będą zmuszone do płacenia kolejnych danin. To zmniejsza skłonność do inwestowania.
W przypadku pojawienia się nowych, kosztownych potrzeb społecznych (takich, co do których występuje wysoki stopień poparcia społecznego), rząd powinien określić lub zweryfikować priorytety wydatków państwa, aby nie zagrozić ich długookresowej stabilności, a nie dodawać do istniejącej struktury wydatkowej kolejne daniny, kiedy tylko pojawią się nowe grupy przedstawiające swoje żądania. Stałym obowiązkiem każdego ministra finansów powinien być cykliczny przegląd wydatków budżetowych i poddanie wyników takiego przeglądu parlamentowi pod dyskusję. Jeżeli przy tak dużym wzroście dochodów budżetowych, jak ostatnio deklarował rząd, brakuje pieniędzy na niekwestionowane potrzeby społeczne – to system źle działa i powinien zostać zreformowany.
BCC proponuje, aby szukać możliwości finansowania wsparcia osób niepełnosprawnych poprzez zmniejszenie innych, mniej ważnych społecznie wydatków.
Koncepcja tzw. daniny solidarnościowej zakłada przekazanie na tzw. fundusz solidarnościowy osób niepełnosprawnych środków w wysokości 0,15% Funduszu Pracy (FP) czyli ok. 650 mln zł rocznie. Obecnie FP tworzą składki pracodawców: 2,45% od tzw. podstawy wymiaru składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych (FUS). Szersze aktywowanie Funduszu Pracy do pozaustawowych zadań, wymaga postawienia pytań: czy można, poza zadaniami ustawowymi, przekazywać środki pieniężne na inne cele?, czy to jest zgodne z prawem i logiką funkcjonowania specjalistycznego, dedykowanego funduszu jakim jest Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) utworzony ustawą z 1991 r. o zatrudnianiu i rehabilitacji dla osób niepełnosprawnych?
Zdaniem BCC, całość zadań związanych z niepełnosprawnością powinien realizować PFRON, ponieważ:
– jest zdecentralizowany i posiada narzędzia dotarcia do osób niepełnosprawnych w terenie,
– łatwo zmienić jego misję i sposób finansowania, w tym
– zaprzestać finansowania przez PFRON – NFZ-u (w części dot. osób niepełnosprawnych) i w ten sposób stworzyć odpowiednie narzędzie dla finansowania funduszu solidarnościowego.
2018.07.25 Danina solidarnościowa – opinia BCC do projektu ustawy
Kontakt do ekspertów:
dr Wojciech Nagel
ekspert BCC ds. ubezpieczeń społecznych i pracy,
minister ds. ubezpieczeń społecznych w Gospodarczym Gabinecie Cieni BCC
tel. 601 329 181
e-mail: wojciech.nagel@bcc.org.pl
dr Wojciech Warski
wiceprezes BCC, wiceprzewodniczący Rady Dialogu Społecznego
tel. 601 375 008
e-mail: wojciech.warski@bcc.org.pl
Zbigniew W. Żurek
wiceprezes BCC, ekspert ds. rynku pracy, członek Rady Dialogu Społecznego
tel. 690 485 442
e-mail: zbigniew.zurek@bcc.org.pl
Kontakt dla mediów:
Emil Muciński
rzecznik, Instytut Interwencji Gospodarczych BCC
tel. 602 571 395, 22 58 26 113
e-mail: emil.mucinski@bcc.org.pl; instytut@bcc.org.pl
