RAPORT Z FIRM: Zdaniem przedsiębiorców: Co przyniesie nowy rok? Perspektywy dla biznesu w 2022 roku i podsumowanie 2021 r.
Przedsiębiorcy preferują środki własne do finansowania inwestycji w 2022 roku, jednak 1/3 firm nie planuje żadnych inwestycji. Ponad połowa spodziewa się znaczącego wzrostu płac, a zdecydowaną większość niepokoją zmiany wprowadzone przez „Polski Ład”. Jak przedsiębiorcy oceniają kondycję swoich firm na koniec, niełatwego dla biznesu, 2021 roku oraz jak oceniają perspektywy na przyszły rok? Aby się tego dowiedzieć, Business Centre Club przeprowadził coroczne badanie ankietowe wśród swoich członków – menedżerów i właścicieli firm z całego kraju.*
Pomimo trudnej sytuacji gospodarczej w 2021 roku zdecydowana większość ankietowanych przedsiębiorców, bo aż 73,6 % uznała kondycję swojej firmy w mijającym roku za bardzo dobrą i dobrą. Niewiele ponad 3,5 % za złą, a prawie 23% za umiarkowaną.
Przedsiębiorcy przenoszą swój optymizm na 2022 rok. Ponad 61% uważa, że sytuacja własnego przedsiębiorstwa pozostanie zbliżona do mijającego roku. Znaczącego pogorszenia obawia się 17,5%, a niewiele ponad 1/5 jest przekonana o znacznej poprawie w przyszłym roku.
Pomimo deklarowanego optymizmu co do sytuacji swojej firmy 30,3% respondentów nie planuje w przyszłym roku znaczących inwestycji. Niemal 1/5 planuje znacznie wyższe niż obecnie wydatki inwestycyjne, a 12,5% uważa, że poniesie znacznie niższe wydatki na inwestycje.
Biznes ostrożnie podchodzi do sposobu finansowania rozwoju firm – 91,2% ankietowanych wskazuje na środki własne jako podstawowe źródło finansowania. Tylko 12,2% sięgnie po fundusze europejskie. Dokładnie 1/3 przedsiębiorców będzie szukała wsparcia poprzez instrumenty kredytowe.
Ankieta potwierdziła opinie co do sytuacji na rynku pracy. Ponad 54% przedsiębiorców uważa, że przyszły rok przyniesie znaczące podwyżki wynagrodzeń, a 43,8% iż płace pozostaną na podobnym do 2021 roku poziomie. Znacząca mniejszość – 1,75% zakłada, że poziom wynagrodzeń zmaleje.
Zatrudnienie pozostanie zdaniem 67,8% badanych przedsiębiorców na podobnym do obecnego roku poziomie. O znaczącym wzroście mówi 21,4% ankietowanych, a 10,7% twierdzi, że zatrudnienie w ich firmach zmaleje.
Koszty działalności w relacji do wartości sprzedaży zdaniem 89,4% ankietowanych znacznie lub umiarkowanie wzrosną. Żaden przedsiębiorca nie wskazał, że koszty zmaleją, a tylko 10,5% uważa, iż pozostaną zbliżone do tych w 2021 roku.
Wzrost kosztów działalności będzie w przyszłym roku wprost skorelowany ze spodziewanym wzrostem sprzedaży. Dwie trzecie pracodawców prognozuje, że sprzedaż w ich firmie wzrośnie w przedziale 0-10%, a co czwarty przewiduje wzrost sprzedaży powyżej 10%.
Obciążenia podatkowe w relacji do wartości sprzedaży w przyszłym roku zdaniem 74% respondentów wzrosną, 5,5% – zmaleją, a według 20,3% przedsiębiorców pozostaną na podobnym do 2021 roku poziomie.
Jaki był rok 2021?
Zdaniem przedsiębiorców, największymi problemami w prowadzeniu biznesu w mijającym roku były: trudności z pozyskaniem pracowników o odpowiednich kwalifikacjach (56,1%), wysokie ceny energii (52,6%), które są równie dotkliwe w prowadzeniu biznesu jak zbyt częste zmiany przepisów (38,6%). W dalszej kolejności wskazywano na wysokie obciążenia podatkowe i para-podatkowe (51,2%), wysoką presję konkurencyjną na ceny i w rezultacie niskie marże zysku (31,5%). Obawy wobec relacji kursu złotego do innych walut wyraziło 31,5% przedsiębiorców. Z kolei 24,5% obawiało się w mijającym roku nieuczciwej konkurencji. Niesprawność wymiaru sprawiedliwości w sprawach gospodarczych negatywnie oceniło10,5% ankietowanych.
Obawy o 2022 rok dotyczą głównie nowych przepisów.
Najbardziej obciążające z już obowiązujących lub wprowadzanych w 2022 roku regulacji to zdaniem przedsiębiorców: brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku (74,5%), niejednolity system naliczania składki zdrowotnej zależny od sposobu opodatkowania dochodów (41,8%), podatek przychodowy (34,5%), ograniczenie liczby i mocy ochronnej interpretacji podatkowych (30,9%), przepisy dotyczące ochrony sygnalistów (30,9%). Na dalszych miejscach znalazły się obawy w zakresie zmian prawnych zwiększających ryzyko utraty własności (konfiskata rozszerzona, zarząd komisaryczny, mechanizm przejmowania banku przez inny bank na podstawie decyzji administracyjnej KNF) – 29%, ograniczenie liczby i mocy ochronnej interpretacji podatkowych (21,8%) oraz raportowanie w obszarze cen transferowych (18,8%). W pytaniach otwartych przedsiębiorcy wskazywali na brak dostępności potrzebnych do produkcji surowców i ogromny wzrost ich cen, wzrost kosztów logistycznych, bardzo wysokie ceny surowców oraz niepewność związana z wprowadzeniem zmian podatkowych w ramach „Polskiego Ładu”.
Na pytanie, czy w ostatnim roku rząd poprawił warunki prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce, 92,9% przedsiębiorców odpowiedziało negatywnie. Zbliżona liczba respondentów 91,2% uważa, że w nadchodzącym roku sytuacja w Polsce nie będzie sprzyjać prowadzeniu biznesu.
– Przedsiębiorcy w 2022 roku obawiają się szczególnie obciążeń związanych z „Polskim Ładem”, wysokiej inflacji, wzrostu opodatkowania i kontroli firm, nieczytelnych i niejednoznacznych przepisów, powiększającej się szarej strefy, drenażu fiskalnego, braku stabilnych ram prawnych do prowadzenia biznesu, presji płacowej i nadmiernego wzrostu kosztów – mówi Marek Goliszewski, prezes Business Centre Club.
Zadania dla rządu od biznesu na nowy rok:
Ankietowani wskazali również najpilniejsze wyzwania i problemy, którymi powinien zająć się rząd w nadchodzącym roku:
– opanowanie wzrostu cen energii i gazu oraz wprowadzenie realistycznej strategii energetycznej;
– opanowanie wzrostu inflacji;
– ujednolicenie i uproszczenie przepisów w zakresie prowadzenia biznesu;
– naprawa przepisów wprowadzonych w ramach Polskiego Ładu;
– wprowadzenie korzystniejszych możliwości finansowania przez banki;
– ograniczenie nadmiernych zmian w przepisach prawa i wprowadzenie minimalnego vacatio legis;
– ochroną przedsiębiorców przed nieuczciwymi działaniami organów administracji skarbowej;
– powrót do poprzednich rozwiązań w zakresie składki zdrowotnej;
– obniżenie obciążeń́ podatkowych przyśpieszenie procedur i skrócenie czasu zwrotu należnych przedsiębiorcy podatków np. VAT;
– usprawnienie funkcjonowania systemu elektronicznych urzędów i instytucji państwowych
– zrównoważenie praw pracodawców w stosunku do praw pracownika;
– obniżenie nadmiernych kosztów pracowniczych;
– skrócenie czasu postępowań sądowych w sprawach gospodarczych.
* Badanie ankietowe zostało przeprowadzone wśród 2000 menadżerów i właścicieli firm – członków BCC. W większości (45,6%) wypowiedziały się firmy zatrudniające od 50 do 250 pracowników oraz od 10 do 50 pracowników (29,8%). Wśród ankietowanych przez firm 33,3 % zajmuje się działalnością produkcyjno-przemysłową, 50,8% – usługową, 8,7% – handlową, a 5,2% – budowlaną.
Przedsiębiorcy o perspektywach w 2022
Kontakt dla mediów:
Mirosław Kasprzak
Rzecznik BCC
tel. 608 529 504
e-mail: miroslaw.kasprzak@bcc.pl